Oceniając stan kupowanego samochodu, bardzo często zwracamy uwagę na wygląd oleju. Nic dziwnego, choć wokół jego barwy i gęstości narosło wiele mitów. Czy kolor oleju silnikowego zawsze wskazuje na jego zużycie i konieczność wymiany? Czy warto sugerować się jego barwą, sprawdzając stan oleju? Odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania, by rozwiać wszelkie wątpliwości w tym zakresie.
Dlaczego olej w silniku jest taki istotny?
Zanim dowiesz się, o czym mówi kolor oleju silnikowego, należy dowiedzieć się, dlaczego w ogóle warto zwracać na niego uwagę. Z pewnością większość kierowców wie, że rolą oleju w silniku jest smarowanie jego poszczególnych elementów, choć pełni on również dodatkowe funkcje. Wszystko to za sprawą dodatków uszlachetniających (m.in. dyspergatorów i detergentów). Ich głównym zadaniem jest powstrzymanie korozji, utrzymanie czystości silnika oraz zmniejszanie oporów tarcia. Dzięki nim:
- olej silnikowy ułatwia rozruch zimnego silnika w warunkach zimowych,
- ogranicza się wytwarzanie nagaru,
- elementy silnika zostają oczyszczone z drobin sadzy.
Jak widać, olej pełni niezwykle istotne funkcje, dlatego też warto na bieżąco kontrolować jego stan i… kolor? Co można ocenić na podstawie koloru i czy w ogóle takie działanie ma sens?
O czym świadczy bursztynowa barwa oleju?
Czysty, niemalże przeźroczysty olej silnikowy to domena zupełnie nowych samochodów, które dopiero co zostały zakupione w salonie. Takiego koloru pewnością nie będzie miał olej w samochodach, zakupionych w skup aut Bydgoszcz czy też w modelach, które odkupiliśmy od innych kierowców.
Podobnie wygląda natomiast olej w samochodach zasilanych gazem. Jak się bowiem okazuje, niektóre silniki benzynowe, zasilane LPG w ogóle nie brudzą oleju, co powoduje, że nawet po wielu przejechanych kilometrach olej nie będzie zabarwiać się na ciemny kolor. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku silników w takich samochodach, należy wymieniać olej regularnie, bez względu na jego barwę. Jak pokazuje praktyka, pomimo pozornej czystości, taki olej może być zanieczyszczony cząstkami chemicznymi. W jego składzie wykrywa się głównie siarkę, która sprawia, że środek smarny traci swoją jakość i efektywność.
Co ciekawe, pomimo barwy, eksperci zalecają tutaj wymianę oleju znacznie częściej, niż w przypadku samochodów, zasilanych benzyną czy dieslem. Tutaj bowiem olej silnikowy ulega szybkiej degradacji, co spowodowane jest kwaśnymi związkami, które powstają w wyniku spalania gazu. Na ogół jednak producenci sugerują, że trwałość oleju silnikowego wynosi około roku i po tym czasie należy wymienić go na nowy.
Dlaczego kolor oleju zmienia się na ciemniejszy?
Jaki kolor powinien mieć olej silnikowy? Z reguły tuż po wymianie ma on kolor słomkowy lub przejrzysty, ale wraz z kolejnymi przejechanymi kilometrami, zaczyna on ciemnieć. Należy podkreślić jednak, że nie zawsze ciemny kolor oleju silnikowego wskazuje na jego zużycie i świadczy o tym, że należy wymienić olej. Za proces ciemnienia oleju odpowiadają w znacznej mierze cząsteczki stałe, powstające przy spalaniu oleju. To właśnie one przedostają się do skrzyni korbowej i misy olejowej. W tym momencie do akcji wkraczają dyspergatory, które rozpuszczają sadzę, zapobiegając tym samym powstawaniu szkodliwego dla silnika nagaru. Jeśli więc kolor oleju w silniku benzynowym staje się ciemniejszy, świadczy to głównie o tym, że dodatki uszlachetniające działają skutecznie, a silnik posiada odpowiednią ochronę. Musisz wiedzieć również, że olej w dieslu będzie znacznie ciemniejszy, niż olej napędowy w samochodzie zasilanym benzyną.
Czarny kolor oleju silnikowego – czy potrzebna jest wymiana?
Jeśli chodzi o olej silnikowy kolor zmienia się wraz z liczbą przejechanych kilometrów. Co ciekawe, czarny olej zaraz po wymianie to powód do zadowolenia w silnikach diesla. W takich pojazdach olej zabarwia się na czarno w wyniku procesu absorbowania sadzy, co jest zjawiskiem normalnym, a wręcz pożądanym. W pozostałych przypadkach, czarny kolor oleju silnikowego może świadczyć o:
- normalnym zużyciu – o czym mówiliśmy nieco wcześniej,
- zabrudzonym filtrze oleju – główną rolą takiego filtra będzie odfiltrowanie różnego rodzaju zanieczyszczeń. W tym kontekście olej czarny jak smoła nadaje się do natychmiastowej wymiany.
Dodatkowo olej silnikowy może stawać się czarny i gęsty w wyniku niskiego ciśnienia oleju, będącego sygnałem awarii pompy oleju lub jego wycieku – w takiej sytuacji zaświeci się również kontrolka oleju na desce rozdzielczej. Intensywnie czarny olej silnikowy to również oznaka starego oleju, który wymaga szybkiej wymiany na nowy olej, by móc pełnić swoje funkcje.
Czerwony, brązowy i zielony – o czym świadczą inne kolory oleju silnikowego?
Prawidłowy kolor oleju silnikowego nie powinien stanowić podstawy niepokoju. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, gdy w jego kolorze i konsystencji zachodzą istotne zmiany. I tak brązowy olej z reguły nie jest żadnym sygnałem alarmowym. To raczej efekt pracy silnika, niezależnie od rodzaju zasilania. Wiele osób denerwuje się również, gdy kolor oleju zmienia swoją barwę na zieloną. Jak się jednak okazuje, nie jest to objaw awarii czy nadmiernego zużycia, a raczej – kolejny już raz – efekt normalnej pracy silnika, w wyniku której olej z biegiem czasu robi się czarny.
Co jednak zrobić, gdy olej silnikowy zmienia kolor na czerwony? Taka sytuacja może pojawić się przede wszystkim w samochodach, zasilanych gazem LPG. Efektem zakwaszenia może być tutaj korozja, atakująca silnik. Taka rdza powoduje, że w samochodzie pojawia się czerwony olej silnikowy.
Jakie są objawy zużytego oleju silnikowego?
Wiesz już, jaki kolor powinien mieć olej napędowy i że intensywnie czarny kolor sugeruje starzenie się oleju silnikowego i postępującą konieczność jego wymiany. Nie zawsze jednak zmiana jego barwy oznacza narastające problemy. O tym, że olej należy wymienić, świadczą jednak:
- konsystencja oleju i jego nieprzyjemny zapach,
- zwiększone zużycie paliwa – co spowodowane jest obniżeniem jakości smarowania, przez co silnik pracuje ciężej, zużywając większą ilość paliwa,
- dymienie z rury wydechowej – zużyty olej może przedostać się do układu wydechowego, a wyniku tego procesu z rury wydechowej wydobywa się charakterystyczny dym,
- wzrost poziomu ciśnienia oleju – co może mieć również związek z obniżeniem jakości smarowania.
Jak widać, objawy zużytego oleju są dość charakterystyczne i nie zawsze po samym kolorze można ocenić konieczność jego wymiany na nowy olej silnikowy.
